STEM Temelli Bir Proje Geliştirme Süreci: Adli Eczacılıkta Sahte İlaç Analizi İçin Renge Dayalı Prototip Geliştirme

Özet

İçinde bulunduğumuz yüzyılda iş piyasalarında rekabet edebilen toplumlar için bilim-teknoloji-mühendislik-matematik (STEM) alanlarında donanımlı ve problem çözme becerisine sahip bireyler yetiştirmenin önemi kaçınılmazdır. Dolayısıyla öğrencilerin eğitimin bütün kademelerinde bir problemi çözmede geçici çözüm önerisi sunabilen ve çözüm önerisinin işlerliğini deneyebilen bireyler olarak yetiştirilmesi gerekmektedir. Proje tabanlı öğretim süreçleri; bir problem, problemin geçici çözüm önerisi ve çözüm önerisinin denenmesinde öğrencilere gerçek yaşam temelli tecrübeler edindirir. Bu süreçte bilim-teknoloji-mühendislik ve matematik disiplinleri ne kadar multidisipliner kullanılırsa öğrencilerin yaratıcı ve işler çözüm önerisi sunma olasılıkları da o kadar gelişir.  Mevcut çalışmada üç ortaokul öğrencisi ve danışman öğretmenleri STEM temelli adli eczacılık konulu bir proje geliştirme sürecini bir eğitim uygulaması olarak sunmuşlardır. Projede bir ilacın sahte olup olmadığının onamı için adli eczacılıkta kullanılmak üzere renge dayalı prototipin nasıl geliştirileceği problem durumu olarak çalışılmıştır. Bir ilacın farklı dozları öğütülüp farklı miktar ilaç etken maddeleri ekstrakta alınıp ayıraç etkileşimleri tamamlanınca elde edilen renk skalası prototipinde aynı işlemlere tabi tutulan sahte ilaçlar yer edinememiştir. Bu süreç üç farklı ilaç için önerilmiştir. Geliştirilen prototiplerin tekrarlanabilirliğinin yüksek, hızlı, basit, enstrümantal cihaz gerektirmeyen ve güvenilir olması sebebiyle prototipler adli analizlerde uygulanabilir olarak önerilmiştir. Böylece projede bilim (adli eczacılık) ve mühendislik (ilaç etken maddesi tayininde renge dayalı prototip geliştirme) disiplinleri harmanlanmıştır. Öğrencilerin proje çıktıları işler ve günlük yaşamda insanlık yararına pratik uygulamalar sunmaktadır. Öğrencilerin sahte ilaçları geliştirdikleri renk skalası prototipinde yorumlamalarıyla da eleştirel düşünmelerine katkı sunulmuştur. Bütün sürecin ayrıntılı tanımlanması ise eğitimde öğrencileriyle STEM temelli proje geliştirme süreçleri yürütecek öğretmenler ve araştırmacılar için bir örnek teşkil etmektedir.